หัวพ่นไฟ Burner หรือที่เรียกกันว่า เครื่องพ่นไฟ เป็นองค์ประกอบที่สำคัญในการเผาไหม้ ในงานที่เกี่ยวกับบอยเลอร์ เตาหลอม เตาเผาศพตามวัด ซึ่งหัวพ่นไฟแก๊สมีใช้งานในอุตสาหกรรมมีอยู่มากมายหลายชนิด โดยสามารถแยกตามรูปร่าง ลักษณะ หรือการนำไปใช้งาน หรือ วิธีการผสมกับอากาศ ในที่นี้ผมขอแยก ตามที่ใช้งานกันอย่างแพร่หลายดังนี้
Burner ชนิดนี้ ต้องมี turndown ratio สูง สามารถใช้งานในสภาพที่มี excess air มาก ๆ เปลวไฟให้ความร้อนปานกลาง โดยส่วนใหญ่จะออกแบบมาให้ใช้กับห้องเผาไหม้ที่แรงดันเป็นลบ หากห้องเผาไหม้เป็นบวก ควรเลือก Blower ที่มีแรงดันเหมาะสม
เป็น Burner แบบให้ติดตั้งภายใน duct ลม เพื่อให้ลมร้อนกระจายแบบตัว Laminar ได้ดี ตัว burner มักจะออกแบบมาเป็น module สามารถ เพิ่มขนาดได้โดยเอามาต่อกันแบบสมมาตร มีใช้งานในระบบลมร้อน fume incinerator และ HRSG (Heat Recovery Steam Generator) ใน power plant
เป็น burner อีกแบบหนึ่งที่มีลักษณะเป็น module สามารถต่อ เป็นรูปร่างตามตัวเตาหรือลักษณะชิ้นงาน มีทั้งชนิดที่เป็น raw gas และเป็น Premix
Burner ชนิดนี้ใช้กับเตาที่มีอุณหภูมิสูง 400℃ ขึ้นไป มักทำด้วย คอนกรีตทนความร้อน (Refractory) หรือโลหะทนความร้อนต่างๆ เช่น เซรามิค ซิลิคอนคาร์ไบด์ มักใช้ใน เตาเผา เตาอบ เตาหลอม
เป็น Burner ที่ต้องผสมอากาศกับแก็สให้ได้สัดส่วนก่อนที่จะจุดเป็นเปลวไฟที่ burner เหมาะกับเตาที่มี burner หลาย ๆ หัว หรือ มีหัวฉีดกระจายตัวอยู่
IR Burner gas เป็น burner แบบ Premix โดยเผาตัว element หรือ tile ให้ร้อนแดงและแผ่รังสี infrared ออกมา เพื่อเอาไปอบชิ้นงาน มีการพัฒนาวัสดุที่เอามาใช้ทำ element หลายแบบเพื่อให้มีความร้อนมากขึ้น อายุการใช้งานนานขึ้นและประสิทธิภาพสูงขึ้น
เป็น burner มีตัวrecuperator อยู่ใน burner มักใช้กับเตาที่มีอุณหภูมิสูงและใช้ ตัว recuperator เพื่อประหยัดพลังงาน มีใช้อยู่มากในเตาอบลวด หรือชิ้นงานโลหะต่าง ๆ
เป็น burner ที่ออกแบบมาให้ใช้เผาภายในท่อขนาดเล็ก เพื่อให้ ขดไปมาได้ง่าย โดยท่อต้องจุ่มอยู่ในน้ำหรือน้ำผสมสารเคมี ต้องออกแบบความยาวของท่อให้เหมาะสมหากท่อมีความยาวมาก อาจทำให้เกิดการ condensation ภายในท่อ ทำให้ท่อผุกร่อนเร็ว
Burner ชนิดนี้ใช้ oxygen เข้าไปช่วยเผาไหม้กับเชื้อเพลิงโดยตรง ทำให้ไอเสียออกปล่องลดลงอย่างมาก ความร้อนสูญเสียออกปล่องจึงน้อยลงด้วย เปลวไฟที่ได้จาก oxygen burner มีอุณหภูมิสูง มักใช้กับเตาอบ เตาหลอมที่มีอุณหภูมิสูง ๆ